Overige partijen

Liberaal Democratische Partij

Partij voor de Dieren

Piratenpartij

Tenslotte

De Anti EU(ro) partij, Artikel50, De Groenen, Ikkiesvooreerlijk.eu, Jezus leeft en 50plus laten zich in hun verkiezingsprogramma's niet uit over privacy of communicatievrijheid. Het lukte ons niet het programma van de partij Aandacht en eenvoud te downloaden.

Verkiezingsprogramma’s

• CDA (pdf)
• ChristenUnie-SGP (pdf)
• D66 (pdf)
• GroenLinks (pdf)
• PvdA (pdf)
• PVV (pdf)
• SP (pdf)
• VVD (pdf)

Uitleg

Politieke partijen kunnen per programmapunt drie mogelijke scores krijgen: vrij, lekker makkelijk, of onvrij.

Een partij krijgt op een punt de beoordeling 'vrij' als zij in haar verkiezingsprogramma concrete maatregelen voorstelt om de digitale vrijheid van de Nederlander op dat punt te waarborgen. Als een partij haar positie vooral in algemeenheden beschrijft of onvolledig is, dan krijgt zij de score 'lekker makkelijk'. Door geen duidelijk standpunt in te nemen, zal een partij haar positie eenvoudig kunnen verlaten als het erop aankomt. De beoordeling 'onvrij' verdienen politieke partijen door maatregelen voor te stellen die de internetvrijheid beperken of door helemaal niets te zeggen over een programmapunt. Wanneer een partij geen aandacht besteedt aan een onderwerp dan zet dat de deur open naar verdere inperking van de digitale vrijheid.

Als een partij ten minste één kandidaat heeft die het handvest van onze Europese zusterorganisatie heeft ondertekend dan levert dit twee punten op. De Digitale Vrijheidswijzer zal tot de verkiezingen steeds geactualiseerd worden met de namen van kandidaten die het handvest ondertekenen. Kandidaten kunnen contact met ons opnemen voor ondersteuning.

De scores voor elk van de partij zijn vervolgens opgeteld (twee punten voor vrij, één punt voor lekker makkelijk, geen punten voor onvrij). Een partij die minder dan een derde van het maximale aantal punten scoort, verdient het predicaat onvrij als eindoordeel. Een partij die minstens twee derde van het maximale aantal punten behaalt, scoort vrij als eindoordeel.

De vindplaatsen van de standpunten in de verkiezingsprogramma’s zijn waar mogelijk in de wijzer opgenomen. De Digitale Vrijheidswijzer beoordeelt niet het stemgedrag van partijen in het verleden. Dat stemgedrag geeft soms een ander beeld dan uit het verkiezingsprogramma naar voren komt. Voor meer informatie over het stemgedrag op het gebied van privacy, verwijzen wij naar de Privacy Barometer.

Voor de Digitale Vrijheidswijzer zijn de partijen onder de loep genomen die bij de Europese verkiezingen in 2009 ten minste één zetel behaald hebben (pdf). Onder 'Overige Partijen' staat een korte beschrijving van de standpunten van andere partijen die deelnemen.

Geen nieuwe bewaarplicht

CDA » Onvrij

Het CDA besteedt in haar verkiezingsprogramma geen aandacht aan de bewaarplicht.

ChristenUnie/SGP » Onvrij

De lijstverbinding ChristenUnie/SGP formuleert weliswaar eisen aan het bewaren van gegevens over burgers, maar neemt er geen stelling tegen in. Pagina 50:

[Het] moet altijd duidelijk zijn wie toegang heeft tot de informatie, waarom die informatie nodig is en in welke vorm ze beschikbaar gesteld moet worden. Dit geldt in het bijzonder voor de bewaring van gegevens van telecommunicatie. Het bewaren van gegevens heeft een formele rechtvaardigingsgrond nodig, wordt aan termijnen gebonden en dient regelmatig te worden beoordeeld op nut en noodzaak. ChristenUnie en SGP vinden dat burgers en bedrijven meer inzicht moeten krijgen in wat er met hun gegevens gebeurt.

D66 » Vrij

D66 is tegen de bewaarplicht. Het is niet aannemelijk dat de partij met vervangende wetgeving in zal stemmen. Pagina 22:

D66 wil de verplichting om bel- en telecomgegevens van iedereen te bewaren, afschaffen.

GroenLinks » Vrij

GroenLinks is tegen de bewaarplicht. Het is niet aannemelijk dat de partij met vervangende wetgeving in zal stemmen. Pagina 51:

Metadata over communicatie verdienen dezelfde bescherming als de inhoud ervan. De Europese bewaarplicht voor telefoon- en internetgegevens wordt afgeschaft.

PvdA » Vrij

De PvdA is tegen de bewaarplicht. Het is niet aannemelijk dat de partij met vervangende wetgeving in zal stemmen. Pagina 16:

Een Europese bewaarplicht verplicht nu telefonie- en internetaanbieders te registreren wie met wie contact heeft gehad en deze gegevens minimaal 6 maanden te bewaren. Deze bewaarplicht maakt Europa niet veiliger en kan worden misbruikt en moet daarom worden afgeschaft.

PVV » Onvrij

De PVV besteedt in haar verkiezingsprogramma geen aandacht aan de bewaarplicht.

SP » Onvrij

De SP besteedt in haar verkiezingsprogramma geen aandacht aan de bewaarplicht.

VVD » Onvrij

De VVD besteedt in haar verkiezingsprogramma geen aandacht aan de bewaarplicht.

Bescherm netneutraliteit

CDA » Vrij

Het CDA spreekt zich duidelijk uit voor netneutraliteit. Pagina 12:

Netneutraliteit bij de verdere integratie van de Europese digitale binnenmarkt moet gegarandeerd zijn. Het internet moet gelijkelijk toegankelijk zijn voor iedereen. Het 'recht op voordringen' door betalende gebruikers wordt voorkomen.

ChristenUnie/SGP » Onvrij

De ChristenUnie en SGP hebben weinig op met netneutraliteit. De partijen willen filtering op ISP-niveau, en hebben dit zelfs tot één van hun 'kernpunten' gemaakt. Waarom men thuis geen filter zou kunnen instellen, wordt niet toegelicht. Pagina 28:

[N]etwerkaanbieders zijn verantwoordelijk voor de inhoud die via hun netwerkverbindingen digitaal beschikbaar is. Voor ChristenUnie en SGP is het cruciaal dat burgers kunnen blijven kiezen voor gefilterd internet. Ook mag de Europese Unie niet verhinderen dat lidstaten maatregelen nemen om pornografisch materiaal standaard te blokkeren.

D66 » Vrij

D66 spreekt zich duidelijk uit voor netneutraliteit. Pagina 10:

Wij willen gegarandeerde netneutraliteit, omdat dat een gelijk speelveld creëert en ruimte biedt voor innovatie.

GroenLinks » Vrij

GroenLinks spreekt zich duidelijk uit voor netneutraliteit en geeft hierbij ook aan in welke vorm. Pagina 51:

De EU legt wettelijke garanties voor netneutraliteit vast, naar Nederlands model. Zij gaat internetfilters en -blokkades tegen. Providers worden niet ingeschakeld als politieagenten van het internet.

PvdA » Vrij

De PvdA spreekt zich duidelijk uit voor netneutraliteit. Pagina 18:

Een open en volledig toegankelijk internet is een voorwaarde voor toegang tot informatie en cultuur en daarmee voor innovatie en ontplooiing. Daarvoor is netneutraliteit noodzakelijk.

PVV » Onvrij

De PVV besteedt in haar verkiezingsprogramma geen aandacht aan netneutraliteit.

SP » Vrij

De SP spreekt zich uit voor netneutraliteit. Pagina 25:

Internetneutraliteit moet worden gewaarborgd [...].

VVD » Onvrij

De VVD besteedt in haar verkiezingsprogramma geen aandacht aan netneutraliteit.

Geen handelsverdragen
die privacy schenden

CDA » Onvrij

Het CDA besteedt in haar verkiezingsprogramma geen aandacht aan vrijhandelsverdragen in relatie tot mensenrechten.

ChristenUnie/SGP » Lekker makkelijk

Op pagina 17 stellen deze partijen enkele eisen aan een te sluiten handelsakkoord:

Vereist is dat [bilaterale handelsakkoorden] standaard worden ingebed in sterke duurzaamheidbepalingen en mensenrechtenbepalingen.

Hierbij wordt niet toegelicht welke bepalingen, of hoe dit dient te gebeuren. Op de volgende pagina prijzen de partijen de Europese Commissie voor haar inspanningen:

Bilaterale overeenkomsten hebben echter ook voordelen, en ChristenUnie en SGP steunen de onderhandelingen die de Europese Commissie voert. Dergelijke overeenkomsten moeten de internationale handel vergemakkelijken [...]. In dat kader steunen wij de onderhandelingen over een Transatlantic Trade Investment Partnership (TTIP) tussen de Europese Unie en de VS.

D66 » Vrij

D66 formuleert voorwaarden voor instemming met een te sluiten verdrag op pagina 10:

Een spoedige afronding van het EU-VS handelsverdrag zorgt voor economische groei en banen aan beide kanten van de Atlantische oceaan. Voor D66 zijn daarbij hoogwaardige bescherming van milieunormen en arbeidsomstandigheden, en strakke regels voor bescherming van persoonsgegevens een voorwaarde voor instemming.

Op dezelfde pagina noemt zij daarbij:

Een tweede ACTA moet voorkomen worden.

GroenLinks » Vrij

Groenlinks ziet weinig heil in bilaterale vrijhandelsverdragen en kiest voor bestaande structuren als de WTO:

De EU geeft voorrang aan verankering van milieu- en natuurbescherming, fundamentele arbeidsnormen, mensenrechten, voedselzekerheid en dierenwelzijn in de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) boven het bevechten van markttoegang.

De partij stelt hierbij ferme eisen aan een te sluiten handelsverdrag:

De onderhandelingen met de VS over een transatlantisch vrijhandelsakkoord (TTIP) worden bevroren tot de vertrouwensbreuk als gevolg van de Amerikaanse aftap- en spionagepraktijken is hersteld. De EU geeft openheid over haar onderhandelingsmandaat en verlangt een transparant onderhandelingsproces. Het TTIP mag in geen geval ten koste gaan van hoge Europese standaarden voor voedselveiligheid, dierenwelzijn, milieubescherming of privacy. Extra bescherming voor investeringen of intellectueel eigendom is overbodig en ongewenst.

De EU houdt het auteursrecht buiten handelsverdragen. Zij maakt geen afspraken over de bescherming van octrooien of handelsmerken die de toegang van ontwikkelingslanden tot generieke medicijnen belemmeren. Zij komt op voor WIPO, de VN-organisatie voor intellectueel eigendom waar vrijwel alle landen lid van zijn, als het geëigende forum voor het reguleren van intellectuele monopolies.

GroenLinks toont zich bovendien bereid om de onderhandelingen in te zetten om grip te krijgen op het handelen van de Amerikaanse inlichtingendiensten:

De EU treft sancties tegen de VS, waaronder het bevriezen van de vrijhandelsbesprekingen, als de Amerikaanse inlichtingendiensten doorgaan met het op grote schaal verzamelen en opslaan van data van EU-ingezetenen.

PvdA » Vrij

De PvdA heeft bij een te sluiten handelsverdrag aandacht voor burgerrechten. Zo schrijft zij op pagina 17 van haar programma:

Alle nieuwe regelgeving wordt getoetst op privacybescherming en informatievrijheid. Handelsakkoorden met derde landen worden alleen afgesloten wanneer deze waarborgen voor onze privacy bevatten.

In het kader van auteursrecht voegt zij hieraan toe:

Nieuwe voorstellen voor handhaving van het intellectueel eigendom moeten worden getoetst op privacybescherming en informatievrijheid. Indien deze niet voldoende gewaarborgd blijken zal de PvdA, net als bij ACTA, niet instemmen.

PVV » Onvrij

De PVV besteedt in haar verkiezingsprogramma geen aandacht aan handelsverdragen in relatie tot burgerrechten.

SP » Vrij

De geschillenbeslechting in een te sluiten verdrag is voor de SP reden om 'nee' te zeggen tegen TTIP. Pagina 32:

Handels- en investeringsverdragen bevatten nu geschillenbeslechtingsmechanismen die bedrijven in staat stellen eenzijdig (sociaal en milieu-)beleid aan te vechten en hoge schadeclaims in te dienen tegen overheden. De beleidsvrijheid komt daardoor in het gedrang. En schadevergoedingen, die gemakkelijk honderden miljoenen bedragen, komen ten laste van de belastingbetaler. Wij willen af van dit soort geschillenbeslechting, zeker in het voorgenomen handelsakkoord met de VS. Wij wijzen dit vrijhandelsakkoord (TTIP) dan ook af.

Even daarvoor geeft de SP aan dat het respecteren van mensenrechten een voorwaarde is voor samenwerking. Dat geldt dus ook voor samenwerking met de VS:

Indien landen, die met de Europese Unie wensen samen te werken, zich schuldig maken aan mensenrechtenschendingen, kan dat niet zonder gevolgen blijven.

VVD » Onvrij

Vrijhandel is voor de VVD een terrein waarop de EU "haar waarde heeft bewezen". Pagina 10:

Aangaan van nieuwe handelsverdragen en verdieping van bestaande verdragen biedt zicht op meer economische groei voor heel Europa.

Er worden door de partij nog geen voorwaarden gesteld aan een te sluiten vrijhandelsverdrag:

De VVD pleit voor het snel sluiten van nieuwe vrijhandelsverdragen [...]. Ook moet vaart gemaakt worden met het EU-VS vrijhandelsakkoord.

Vooruitstrevend en open auteursrechtbeleid

CDA » Onvrij

Het CDA besteedt in haar verkiezingsprogramma geen aandacht aan het auteursrecht.

ChristenUnie/SGP » Onvrij

Voor deze partijen is het doel helder, toch gaan ze niet in op hoe het auteursrecht er uit zou moeten zien. Pagina 28:

De digitale wereld is volgens ChristenUnie en SGP geen rechtenvrije zone. Intellectueel eigendom moet afdoende worden beschermd; cybercrime en andere strafbare handelingen in de digitale wereld moeten worden bestreden.

D66 » Vrij

D66 zegt voorop te hebben gelopen in "de strijd tegen de bedreiging van internetvrijheid door de ACTA-voorstellen". Pagina 10:

Een tweede ACTA moet voorkomen worden. Dit vraagt om nieuwe spelregels. Voor D66 betekent dit een hoog beschermingsniveau van onze privacy, met voldoende ruimte om Europees te kunnen innoveren en ondernemen. Daarom ondersteunt D66 Europese initiatieven voor de modernisering en Europese harmonisering van het auteursrecht, waarbij dat auteursrecht niet mag leiden tot inperking van de internetvrijheid. Maatregelen zoals websiteblok- kades of een downloadverbod zijn daarom geen oplossingen.

GroenLinks » Vrij

Op pagina 52 zet GroenLinks uiteen hoe het auteursrecht er volgens de partij uit zou moeten zien:

Bij de modernisering van het auteursrecht richt de EU zich op bescherming van de informatievrijheid en op de versterking van de positie van makers ten opzichte van tussenpersonen zoals de grote mediaconglomeraten.

Hyperlinken, embedden en downloaden zijn essentieel voor een vrij internet. Zo nodig past de EU haar wetgeving over auteursrecht daartoe aan. Tevens schept de EU meer ruimte voor het creatief hergebruiken van werken (remixen).

Schending van auteursrecht mag niet worden bestraft met beperking van internettoegang.

De EU verkort de termijnen voor exploitatierechten (die nu doorlopen tot zeventig jaar na de dood van de maker) binnen de grenzen van internationale verdragen. In internationaal verband zet de EU zich in voor het recht om informatie te delen voor niet-commerciële doelen, en zwengelt zij een discussie aan over een verdere verkorting van exploitatierechten.

De EU zet zich in voor versterking van de positie van makers in het auteurscontractenrecht. De nagestreefde harmonisatie van thuiskopieheffingen mag niet leiden tot lagere vergoedingen voor makers.

De EU neemt belemmeringen weg voor de ontwikkeling van nieuwe verdienmodellen, voor en door makers.

PvdA » Lekker makkelijk

De PvdA gaat kort in op het auteursrecht. Hieruit wordt niet goed duidelijk hoe zij het graag wél zou zien:

Nieuwe voorstellen voor handhaving van het intellectueel eigendom moeten worden getoetst op privacybescherming en informatievrijheid. Indien deze niet voldoende gewaarborgd blijken zal de PvdA, net als bij ACTA, niet instemmen.

PVV » Onvrij

De PVV besteedt in haar verkiezingsprogramma geen aandacht aan het auteursrecht.

SP » Onvrij

De SP besteedt in haar verkiezingsprogramma geen aandacht aan het auteursrecht.

VVD » Onvrij

De plannen voor het auteursrecht van de VVD gaan enkel in op het feit dat regels in de verschillende lidstaten geharmoniseerd moeten worden. Pagina 10:

Op dit terrein kan Europa een belangrijke meerwaarde hebben. Europeanen zouden namelijk veel meer kopen en verkopen via het internet als de Europese digitale markt niet zo versnipperd zou zijn door de verschillende auteursrechten en regels voor consumentenbescherming, waardoor het erg moeilijk blijft innovatieve diensten in heel Europa aan te bieden. [...]. Om het potentieel van deze groeimarkt verder te benutten, pleit de VVD er voor de intellectuele eigendomsrechten verder te harmoniseren, [...].

Maak evenwichtig cybersecuritybeleid

CDA » Lekker makkelijk

Het CDA noemt wettelijke kaders voor het verzamelen van gegevens, maar geeft niet aan waar die kaders zouden moeten liggen. Pagina 32:

Om internationale criminaliteit aan te pakken (terrorisme, drugs, cybercrime of mensenhandel) moet de Europese samenwerking van justitie, politie en veiligheidsdiensten versterkt worden. Informatie-uitwisseling moet effectief en snel kunnen, zodat autoriteiten goed samen kunnen werken. Verzamelen en uitwisselen van deze informatie met organisaties binnen en buiten de EU moet wel voldoen aan wettelijke kaders vanwege mogelijke inbreuk op privacy. Een EU orgaan houdt hierop toezicht.

ChristenUnie/SGP » Lekker makkelijk

ChristenUnie en SGP denken uitvoerig na over (digitale) veiligheid, maar schetsen daarbij geen waarborgen. Pagina 28:

[Lidstaten moeten] blijven investeren in de ontwikkeling en opleiding van voldoende hoogwaardig it-personeel. Het groeiend aantal cyberaanvallen op bedrijven en overheidsinstellingen, de recente afluisterschandalen en het toenemend gebruik van internet door terroristen tonen deze noodzaak duidelijk aan.

De bestrijding van terroristen, cybercriminelen, verspreiders van kinderporno en georganiseerde misdadigers vereist samenwerking en overleg tussen politie- en justitiediensten van verschillende lidstaten. Deze samenwerking verdient de voorkeur boven meer wet- en regelgeving vanuit de Europese Unie. Het is belangrijk dat lidstaten zelf zorgen voor een betrouwbaar en functionerend politie- en justitieapparaat. Voor het bestrijden van grensoverschrijdende criminaliteit is de ondersteuning van de lidstaten door Europol en Eurojust noodzakelijk. De lidstaten stellen, onder privacyvoorwaarden, zo veel mogelijk informatie beschikbaar aan deze organisaties.

Ook op pagina 50 gaan de partijen niet nader in op wat deze 'privacyvoorwaarden' zijn:

Privacy en de bescherming van persoonsgegevens van burgers zijn een groot goed, maar komen door verschillende zaken onder druk te staan. Het tegengaan van bijvoorbeeld terrorisme, internationale criminaliteit en belastingontduiking vraagt om de overdracht van informatie van bedrijven en organisaties aan overheden en om informatie-uitwisseling tussen overheden onderling. Telkens moet de afweging gemaakt worden wat zwaarder weegt, de privacy van de burger of het doel van de informatieoverdracht of -uitwisseling.

D66 » Vrij

D66 wil digitale veiligheid op Europees niveau aanpakken. Pagina 10:

Europese samenwerking bij digitale opsporing is noodzakelijk. We zijn voor Europese afspraken over omgang met veiligheidslekken in computersystemen en software. Daarnaast is er gemeenschappelijk beleid nodig tegen kwaadwillende hackers, maar ook steun en vrijwaring van personen die veiligheidslekken melden (responsible disclosure)

Net als de kansen wil D66 ook de risico’s [van digitalisering] zoveel mogelijk Europees adresseren"

D66 bepleit ook Europese samenwerking op digitale defensie (zoals een Europese oefening op het gebied van cyberwarfare). Ten slotte moet, net als bij conventionele wapensystemen, de export van digitale wapens getoetst worden.

De Europese Richtlijn die op dit moment in ontwikkeling is, speelt hierin voor de partij een rol. Pagina 22:

Voor effectieve politie- en justitiesamenwerking is een gedegen bescherming van persoonsgegevens noodzakelijk. Het aannemen van een Richtlijn Bescherming Persoonsgegevens moet een belangrijke plek krijgen bij verdere politie- en justitiesamenwerking.

D66 zet privacy bescherming hoog op de agenda. Bij de herziening van de Europese privacywetten maakt D66 zich dan ook hard voor strakke maar werkbare regels.

GroenLinks » Vrij

GroenLinks sluit zich bij Bits of Freedom aan wat betreft digitale veiligheid:

Europese samenwerking voor cybersecurity gaat uit van reële, verifieerbare dreigings- en risicoanalyses en respecteert grondrechten. Opsporingsinstanties krijgen geen bevoegdheid om via het internet computervredebreuk te plegen door ‘terug te hacken’ en spyware te plaatsen.

De Europese Richtlijn die op dit moment in ontwikkeling is, speelt hierin voor de partij een rol:

[De lopende herziening van de Europese Richtlijn voor bescherming van persoonsgegevens] beperkt de toegang van politie, justitie en inlichtingendiensten tot persoonlijke gegevens die berusten bij bedrijven en instellingen; deze mogen alleen worden opgevraagd bij een concrete verdenking, onder controle van een rechter.

PvdA » Lekker makkelijk

De PvdA ziet voor de EU een rol weggelegd in privacybescherming en wil inlichtingendiensten niet zomaar hun gang laten gaan. Pagina 17:

De EU zet zich maximaal in voor de bescherming van persoonsgegevens, zowel online als offline. Veiligheidsdiensten (van binnen of buiten de EU) mogen nooit inbreken op de privacy zonder strikte wettelijke waarborging en toetsing door de rechter.

Rechterlijke toetsing is belangrijk, maar de PvdA geeft niet aan waaraan de rechter zou moeten toetsen of hoe deze waarborgen vormgegeven kunnen worden:

Ook bij de bestrijding van criminaliteit en terrorisme geldt dat dit alleen toegestaan kan zijn in combinatie met strikte wettelijke waarborging en voortdurende toetsing door de rechter.

PVV » Onvrij

De PVV besteedt in haar verkiezingsprogramma geen aandacht aan cybersecuritybeleid.

SP » Lekker makkelijk

Op pagina 16 schetst de SP haar doel van cybersecuritybeleid:

Cybercriminaliteit wordt actief bestreden, zodat consumenten veilig gebruik kunnen maken van internetdiensten, zoals online kopen en internetbankieren. Ook moet de privacy van de internetgebruiker gewaarborgd zijn.

De SP noemt met datamining een concreet voorbeeld van onwenselijk beleid, maar gaat niet in op welke wetgeving wel nodig is. Pagina 25:

Er dienen strenge voorwaarden te worden gesteld aan alle opslag en uitwisseling van informatie voor justitie- en politieonderzoek. Aan onderzoek dient altijd een concrete verdenking ten grondslag te liggen. Grootschalige opslag van informatie voor zogeheten datamining wordt afgewezen. De rechten van burgers wier gegevens worden opgeslagen, moeten worden gegarandeerd via onder andere duidelijke privacywetgeving.

VVD » Lekker makkelijk

Europese lidstaten moeten zich gezamenlijk wapenen tegen cyberbendes, vindt de VVD:

Ook bij nieuwe dreigingen als cybercrime is het verstandig de krachten te bundelen op Europees niveau. Het heeft geen zin als elke lidstaat opnieuw het wiel uitvindt om zich te wapenen tegen deze cyberbendes. De aanvallen op banken, overheidsinstellingen en websites hebben laten zien dat onze informatie-economie gemakkelijk te ontregelen is. De VVD wil dat de volgende Commissie hier een prioriteit van maakt.

De VVD ziet voor Europa een rol weggelegd in de bescherming van persoonsgegevens. Welke rol dat is, wordt uit haar programma niet duidelijk. Er wordt gesproken over grenzen aan surveillance, maar deze worden niet toegelicht:

Terrorisme en cybercrime moeten stevig worden bestreden, maar aan het ‘big brother’-gedrag van overheden en bedrijven zitten nadrukkelijk ook grenzen. Grenzen die we geharmoniseerd moeten vastleggen en bewaken in Europa. De VVD streeft naar een moderne en sterke wetgeving ter bescherming van persoonsgegevens om ongebreidelde inzameling, verwerking en opslag van voornamelijk digitale gegevens door instanties, instituten en bedrijven aan banden te leggen.

Geen websiteblokkades

CDA » Onvrij

Het CDA besteedt in haar verkiezingsprogramma geen aandacht aan websiteblokkades.

ChristenUnie/SGP » Onvrij

Deze partijen zijn nadrukkelijk voorstander van websiteblokkades. Pagina 28:

En ook netwerkaanbieders zijn verantwoordelijk voor de inhoud die via hun netwerkverbindingen digitaal beschikbaar is. Voor ChristenUnie en SGP is het cruciaal dat burgers kunnen blijven kiezen voor gefilterd internet. Ook mag de Europese Unie niet verhinderen dat lidstaten maatregelen nemen om pornografisch materiaal standaard te blokkeren.

D66 » Lekker makkelijk

D66 spreekt zich op pagina 10 van haar programma weliswaar uit tegen websiteblokkades, maar alleen in het kader van het auteursrecht. In werkelijkheid worden sites vaker geblokkeerd in het kader van bijvoorbeeld handhaving van het kansspelbeleid.

Daarom ondersteunt D66 Europese initiatieven voor de modernisering en Europese harmonisering van het auteursrecht, waarbij dat auteursrecht niet mag leiden tot inperking van de internetvrijheid. Maatregelen zoals websiteblokkades of een downloadverbod zijn daarom geen oplossingen.

GroenLinks » Vrij

Op pagina 51 van haar programma schrijft GroenLinks:

De EU legt wettelijke garanties voor netneutraliteit vast, naar Nederlands model. Zij gaat internetfilters en -blokkades tegen. Providers worden niet ingeschakeld als politieagenten van het internet.

PvdA » Onvrij

De PvdA besteedt spreekt zich in haar verkiezingsprogramma niet expliciet uit tegen websiteblokkades.

PVV » Onvrij

De PVV besteedt in haar verkiezingsprogramma geen aandacht aan websiteblokkades.

SP » Onvrij

De SP besteedt in haar verkiezingsprogramma geen aandacht aan websiteblokkades.

VVD » Onvrij

De VVD besteedt in haar verkiezingsprogramma geen aandacht aan websiteblokkades.

Bescherm persoonsgegevens

CDA » Lekker makkelijk

Het CDA zegt op pagina 2 van haar programma voorstander te zijn van waarborgen voor internetprivacy maar werkt dit niet uit.

Het CDA is voorstander van open en neutraal internet en wil meer waarborgen voor de privacy van internetgebruikers;

ChristenUnie/SGP » Lekker makkelijk

Deze partijen gaan in hun verkiezingsprogramma uitgebreid in op de bescherming van persoonsgegevens. Ze pleiten daarbij voor recht op inzage voor degene over wie gegevens verzameld worden. Dat is echter nog geen zeggenschap over wat er met deze gegevens gebeurt. In tegenstelling tot andere partijen spreken de ChristenUnie en SGP zich niet uit over de rol van een Europese Richtlijn Bescherming Persoonsgegevens. Pagina 50 van het verkiezingsprogramma van ChristenUnie/SGP:

Privacy en de bescherming van persoonsgegevens van burgers zijn een groot goed, maar komen door verschillende zaken onder druk te staan. Het tegengaan van bijvoorbeeld terrorisme, internationale criminaliteit en belastingontduiking vraagt om de overdracht van informatie van bedrijven en organisaties aan overheden en om informatie-uitwisseling tussen overheden onderling. Telkens moet de afweging gemaakt worden wat zwaarder weegt, de privacy van de burger of het doel van de informatieoverdracht of -uitwisseling. Ook technologische ontwikkelingen en commerciële toepassingen daarvan maken het noodzakelijk de privacy en gegevens van burgers te beschermen.

Daarom moet altijd duidelijk zijn wie toegang heeft tot de informatie, waarom die informatie nodig is en in welke vorm ze beschikbaar gesteld moet worden. Dit geldt in het bijzonder voor de bewaring van gegevens van telecommunicatie. Het bewaren van gegevens heeft een formele rechtvaardigingsgrond nodig, wordt aan termijnen gebonden en dient regelmatig te worden beoordeeld op nut en noodzaak. ChristenUnie en SGP vinden dat burgers en bedrijven meer inzicht moeten krijgen in wat er met hun gegevens gebeurt.

D66 » Vrij

Het belang van privacybescherming onderkent D66 op pagina 21 en 22 van haar programma:

Beschermen van privacy gaat over onze vrijheid, over de vrijheid van meningsuiting, over consumentenbescherming, over gelijke behandeling, over rechtsbescherming. Bescherming van de persoonlijke levenssfeer en bescherming van persoonsgegevens behoren in het digitale tijdperk tot de kern van de burgerrechten.

Mensen krijgen bij D66 veel meer zelf de mogelijkheid te beslissen of hun digitale identiteit en gedrag in de digitale wereld mag worden gevolgd of voor commerciële doeleinden gebruikt. Bij het streven naar een hoogwaardige bescherming van onze privacy willen wij naar één strenge Europese norm en handhaving. Dat biedt niet alleen de gewenste bescherming, maar geeft onder andere door haar brede gelding ruimte voor innovatie en ondernemen in heel Europa.

De manier om dit te bereiken is volgens D66 door Europese samenwerking:

D66 zet privacybescherming hoog op de agenda. Bij de herziening van de Europese privacywetten maakt D66 zich dan ook hard voor strakke maar werkbare regels.

Stevige Europese wetten moeten de basis vormen voor wereldwijde afspraken. Wij willen voorkomen dat inlichtingendiensten van binnen en buiten Europa zomaar elkaar, elkaars burgers en bedrijven digitaal bespioneren. Het Amerikaanse programma PRISM, dat heimelijk grote hoeveelheden gegevens verzamelt en combineert, is een voorbeeld van hoe het niet moet.

Ook verwijst zij op pagina 21 naar Edward Snowden:

Klokkenluiders die op verantwoorde wijze aan het licht hebben gebracht dat geheime diensten de fundamentele rechten van Europese burgers hebben geschonden dienen internationale bescherming te krijgen.

GroenLinks » Vrij

GroenLinks zet helder uiteen wat zij wil met de nieuwe Europese privacywetgeving:

De lopende herziening van de Europese regels voor bescherming van persoonsgegevens:
a. geeft mensen meer inzicht in en zeggenschap over de gegevens die over hen worden verzameld, opgeslagen en verwerkt;
b. schrijft voor dat digitale informatiesystemen, diensten en producten zo worden ontworpen dat alleen noodzakelijke informatie wordt opgeslagen, voor een beperkte tijd, een vooraf beschreven doel en waar mogelijk anoniem;
c. schept een gelijk speelveld voor bedrijven, met hoge standaarden;
d. beperkt de toegang van politie, justitie en inlichtingendiensten tot persoonlijke gegevens die berusten bij bedrijven en instellingen; deze mogen alleen worden opgevraagd bij een concrete verdenking, onder controle van een rechter;
e. schrijft effectrapportages voor wanneer overheden maatregelen nemen die de privacy raken;
f. verbiedt bedrijven, op straffe van hoge boetes, om gegevens van EU-ingezetenen door te spelen aan overheden van derde landen zoals de VS, tenzij dat via de officiële kanalen voor wederzijdse rechtshulp gebeurt;
g. biedt bescherming aan klokkenluiders die illegale datagraaierij aan het licht brengen;
h. voert een algemene en effectieve meldplicht voor datalekken in; bedrijven die persoonsgegevens lekken dienen niet alleen de toezichthouder gegevensbescherming op de hoogte te stellen, maar ook de getroffen individuen en bedrijven.

PvdA » Vrij

De PvdA geeft op pagina 16 van haar programma aan wat zij in de nieuwe Europese wetgeving wil terugzien:

De EU zet zich maximaal in voor de bescherming van privacy, zowel online als offline. Persoonsgegevens zijn en blijven eigendom van de persoon, onafhankelijk van de locatie waar deze worden opgeslagen. Iedereen heeft altijd recht op inzage, om informatie te laten vernietigen en om verstrekking van gegevens aan derden te verhinderen.

PVV » Onvrij

De PVV besteedt in haar verkiezingsprogramma geen aandacht aan de bescherming van persoonsgegevens.

SP » Lekker makkelijk

De SP is kritisch als het aakomt op het bewaren van gegevens over burgers, maar doet geen concrete voorstellen voor normen om dit te verbeteren. Pagina 25:

De Europese Unie is echter doorgeslagen, als het gaat om het verzamelen en bewaren van persoonsgegevens en de uitwisseling daarvan met landen buiten Europa. Uitwassen, zoals de openstelling voor politie en justitie van de databank met vingerafdrukken van asielzoekers, worden teruggedraaid.

(…) Brusselse bevelen om de rechtsbescherming en de privacy van onze eigen burgers te beperken, zijn ook nergens voor nodig.

De SP wil strenge voorwaarden stellen aan het gebruik van persoonsgegevens door politie en justitie. De partij verwijst hierbij naar het belang van "duidelijke privacywetgeving".

Er dienen strenge voorwaarden te worden gesteld aan alle opslag en uitwisseling van informatie voor justitie- en politieonderzoek. Aan onderzoek dient altijd een concrete verdenking ten grondslag te liggen. Grootschalige opslag van informatie voor zogeheten datamining wordt afgewezen. De rechten van burgers wier gegevens worden opgeslagen, moeten worden gegarandeerd via onder andere duidelijke privacywetgeving.

VVD » Lekker makkelijk

Het belang van 'grenzen' aan big brother-gedrag wordt erkend door de VVD. Waar deze grenzen liggen wordt echter niet uitgewerkt in het verkiezingsprogramma.

Terrorisme en cybercrime moeten stevig worden bestreden, maar aan het ‘big brother’-gedrag van overheden en bedrijven zitten nadrukkelijk ook grenzen. Grenzen die we geharmoniseerd moeten vastleggen en bewaken in Europa. De VVD streeft naar een moderne en sterke wetgeving ter bescherming van persoonsgegevens om ongebreidelde inzameling, verwerking en opslag van voornamelijk digitale gegevens door instanties, instituten en bedrijven aan banden te leggen.

Persoonlijke inzet kandidaten

CDA » 0 kandidaten

Er zijn nog geen CDA kandidaten die het Digitale Burgerrechtenhandvest van WePromise hebben ondertekend.

ChristenUnie/SGP » 0 kandidaten

Er zijn nog geen kandidaten van de ChristenUnie of SGP die het Digitale Burgerrechtenhandvest van WePromise hebben ondertekend.

D66 » 5 kandidaten

Vijf kandidaten van D66 hebben het handvest getekend. Ga jij op ze stemmen?

‣ Sophie in 't Veld (lijsttrekker)
‣ Gerben Jan Gerbrandy
‣ Marietje Schaake - bekijk hier haar videoboodschap
‣ Ivo Thijssen
‣ Paul Breitbarth

GroenLinks » 3 kandidaten

Vier kandidaten van GroenLinks hebben het handvest getekend. Ga jij op ze stemmen?

‣ Bas Eickhout (lijsttrekker)
‣ Judith Sargentini
‣ Jeroni Vergeer
‣ Truuske Smits

PvdA » 5 kandidaten

Vijf kandidaten van de PvdA hebben het handvest getekend. Ga jij op ze stemmen?

‣ Kati Piri
‣ Michiel Emmelkamp
‣ Kirsten Verdel
‣ Sander Terphuis
‣ Geert van der Varst

PVV » 0 kandidaten

Er zijn nog geen PVV kandidaten die het Digitale Burgerrechtenhandvest van WePromise hebben ondertekend.

SP » 2 kandidaten

Twee kandidaten van de SP hebben het handvest getekend. Ga jij op ze stemmen?

‣ Dennis de Jong (lijsttrekker)
‣ Erik Wesselius

VVD » 0 kandidaten

Er zijn nog geen VVD kandidaten die het Digitale Burgerrechtenhandvest van WePromise hebben ondertekend.

Eindoordeel

CDA » Onvrij

Op de tweede pagina van haar verkiezingsprogramma zegt het CDA voorstander te zijn van open en neutraal internet en meer waarborgen voor de privacy van internetgebruikers. Veelbelovend, maar helaas wordt deze belofte niet uitgewerkt in de rest van he programma. De term privacy komt slechts nog eens voor wanneer het CDA aangeeft dat een intensievere samenwerking tussen justitie, politie en veiligheidsdiensten "wel [moet] voldoen aan wettelijke kaders vanwege mogelijke inbreuk op privacy". Teleurstellend.

Het CDA maakt geen duidelijke keuzes voor de bescherming van persoonsgegevens en een verstandig cybersecuritybeleid. Voor websiteblokkades, auteursrecht en inbreukmakende handelsverdragen heeft de partij zelfs helemaal geen aandacht. Gelukkig is het CDA wel helder over haar keuze voor netneutraliteit. De partij is hiervan een voorstander, en ze geeft een duidelijke definitie.

ChristenUnie/SGP » Onvrij

De ChristenUnie en SGP trekken samen op voor deze verkiezing. Dat levert een vreemde mix van standpunten op. De partijen zijn kritisch over het opslaan van gegevens over burgers, maar vinden niet dat Nederlanders hierover zeggenschap moeten krijgen. De partijen schrijven dat vrijhandelsverdragen "ingebed moeten worden in sterke [...] mensenrechtenbepalingen", maar hebben geen oordeel over het TTIP vrijhandelsverdrag. De partijen willen dat justitie telkens de afweging maakt of "de privacy van de burger of het doel van de informatieoverdracht" zwaarder weegt, maar stellen niet voor hoe dit te bewerkstelligen.

Het feit dat ChristenUnie en SGP het filteren van internetverbindingen op ISP-niveau verheven hebben tot één van hun kernpunten maakt ook dat een stem voor deze partijen geen stem voor internetvrijheid is.

Het WePromise handvest is nog niet ondertekend door kandidaten van CU-SGP, waaronder de lijsttrekker.

D66 » Vrij

Jouw privacy en internetvrijheid krijgen veel aandacht in het programma van D66. De partij ziet een belangrijke rol weggelegd voor een sterke Europese Richtlijn Bescherming Persoonsgegevens. Hoewel D66 in de beschrijvingen van haar ideeën in haar programma soms summier is, laat zij geen twijfel bestaan over haar standpunten.

Op vrijwel alle punten scoort de partij het predicaat 'vrij'. De maximale score wordt net niet behaald omdat D66 zich enkel uitspreekt tegen websiteblokkades in het kader van het auteursrecht.

Het WePromise handvest is ondertekend door meerdere kandidaten van D66, waaronder de lijsttrekker.

GroenLinks » Vrij

Jouw digitale burgerrechten krijgen de meeste aandacht in het programma van GroenLinks. De partij kijkt kritisch naar bedreigingen voor onze privacy en internetvrijheid zoals vrijhandelsverdragen en zet daar tegenover wat zij wel wil: een sterke Europese Richtlijn Bescherming Persoonsgegevens. Haar wensen voor deze wet zet zij bovendien helder uiteen.

GroenLinks heeft in haar programma zowel oog voor grote lijnen als concrete gevallen. Op alle punten behaalt zij het predicaat 'vrij'. Deze aanpak is te zien in de eisen die zij stelt aan een nieuw te ontwikkelen auteursrecht.

Het WePromise handvest is ondertekend door meerdere kandidaten van GroenLinks, waaronder de lijsttrekker.

PvdA » Vrij

De PvdA heeft oog voor jouw privacy en internetvrijheid. De partij moet haar standpunten soms duidelijker uitwerken, bijvoorbeeld wanneer zij spreekt over "rechterljke toetsing" of "informatievrijheid". Haar standpunten over auteursrecht en cybersecuritybeleid zijn daarom niet concreet genoeg.

De PvdA is helder op het gebied van inbreukmakende handelsverdragen, netneutraliteit en de bewaarplicht. Ook heeft zij goede criteria ontwikkeld voor een Europese privacyrichtlijn. De PvdA behaalt daarom op de meeste punten het predicaat 'vrij'.

Het WePromise handvest is ondertekend door meerdere kandidaten van de PvdA.

PVV » Onvrij

Geen enkel punt in het verkiezingsprogramma van de PVV gaat over jouw privacy of communicatievrijheid.

SP » Lekker makkelijk

Het bestrijden van inbreukmakende handelsverdragen heeft de SP hoog in het vaandel. Ook spreekt zij zich concreet uit voor netneutraliteit. Over andere onderwerpen is de partij niet zo ondubbelzinning. Weliswaar wil zij "duidelijke privacywetgeving", maar zij doet geen voorstellen om deze te realiseren.

De SP zit op het juiste pad, maar moet haar ideeën completer opschrijven. Zo besteedt de partij in haar verkiezingsprogramma geen aandacht aan de bewaarplicht, websiteblokkades of een vooruitstrevend auteursrecht.

Het WePromise handvest is ondertekend door meerdere kandidaten van de SP, waaronder de lijsttrekker.

VVD » Onvrij

Wie geeft om het aanpakken van "cyberbendes" zit bij de VVD wel goed. De partij ziet vooral een rol voor de EU weggelegd op het gebied van vrijhandel en het aanpakken van internationale criminaliteit. Er is geen aandacht voor netneutraliteit, de bewaarplicht, een modern auteursrecht en websiteblokkades.

De VVD vindt dat er nadrukkelijk ook grenzen zitten aan "het big brother-gedrag van overheden en bedrijven". Helaas blijft het hierbij. Het woord privacy komt in het programma van de VVD niet voor.